Lipa drobnolistna

•  E-mail

Tilia cordata Mill. — lipa drobnolistna (ang. littleleaf linden)

Rodzina: Tiliaceae — lipowate

Drzewo wysokości do 30 m, o regularnej, szerokostożkowatej koronie. Korowina brązowoszara o długich bruzdowatych, często skośnie biegnących spękaniach. Pędy oliwkowozielone do czerwonawych, nagie. Dolna łuska okrywająca pąk nieco wyższa od połowy jego długości. Liście skrętoległe, okrągławe, długości do 3-7 cm, na szczycie wyciągnięte w dość długi wierzchołek, u nasady sercowate. Spodnia strona sinozielona, z kępkami rdzawych włosków w kątach nerwów. Brzeg liścia piłkowany. Jesienią liście przebarwiają się na żółto. Kwiaty drobne, żółtawobiałe, zebrane w 4-11-kwiatowe wierzchotki, bardzo silnie pachnące. Podczas kwitnienia skierowane ku górze wierzchotki, ukazują się spomiędzy liści. Kwitnie w końcu czerwca lub na początku lipca. Owoce – drobne orzeszki, cienkościenne, bez żeberek, często asymetryczne i z reguły jednonasienne, dojrzewają jesienią.
Występowanie. Europa, zachodnia Syberia, Krym i Kaukaz. W górach do 1500 m n.p.m. W Polsce na całym niżu oraz w niższych rejonach górskich do ok. 600 m n.p.m. Siedliska żyznych lasów liściastych. Gatunek domieszkowy, głównie w grądach.

Lipa drobnolistna nie lubi suszy i zanieczyszczeń miejskich, a zwłaszcza zasolenia. W niekorzystnych warunkach szybko zrzuca liście lub zamierają one już na drzewie. Drewno lipy drobnolistnej jest barwy białej z różowym odcieniem, lekkie, bardzo miękkie i łatwo łupliwe. Jest używane do wyrobów stolarskich i tokarskich, często stosowane w rzeźbiarstwem (słynny ołtarz Wita Stwosza w Kościele Mariackim w Krakowie jest wykonany z drewna lipowego). Z lipy wyrabiano dawniej chodaki, deski kreślarskie, rozmaite naczynia domowe oraz łyżki. Z młodych pędów pleciono koszyki i kołyski. Z łyka wyplatano maty, sznury i łapcie. Kwiaty lipy używane są w ziołolecznictwie jako środek napotny. Doskonała roślina miododajna.