Kilka słów o gospodarstwie

            Brody to niewielka i malownicza miejscowość. Pierwsze wzmianki o Brodach pochodzą z bardzo odległej przeszłości. Świadczy o tym m. in. fakt, że w ostatnich latach XX wieku, tutejsza parafia obchodziła jubileusz 900 – lecia. Posiadłość ziemska Brody należała m. in. do Leszczyców, Łodzów (używających nazwiska „Brodzki”) a od połowy XVIII w. do znanej w Wielkopolsce i całym kraju rodziny Sczanieckich. Właśnie w Brodach, w roku 1804 urodziła się słynna działaczka patriotyczna i filantropka Emilia Sczaniecka. Około 1890 roku pobudowano w Brodach pałac (obecnie wpisany wraz z parkiem do rejestru zabytków).

            Od 1957 roku w majątku funkcjonuje Rolnicze Gospodarstwo Doświadczalne, będące częścią Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Powierzchnia gospodarstwa wynosi 903 ha, z czego 626 ha stanowią grunty orne, a łąki i pastwiska zajmują 239 ha. Przeważają gleby klasy III i IV. W produkcji roślinnej dominuje uprawa zbóż oraz roślin przemysłowych. Osiągane plony z hektara przekraczają 70 q czterech zbóż i 800 q buraków cukrowych.

            Naturalne warunki przyrodnicze predestynują gospodarstwo do chowu i hodowli przeżuwaczy. Są tu stada bydła mlecznego (w tym 170 krów o wydajności 9. 000 kg mleka od sztuki), bydła mięsnego oraz 1200 sztuk owiec ogółem. Obok rasy wielkopolskiej – wyhodowanej w Brodach przez prof. Zdzisława Śliwę, na uwagę zasługuje owca romanowska, charakteryzująca się wyjątkowo wysoką plennością i odpornością na choroby oraz warunki klimatyczne. Na corocznych wystawach zwierząt hodowlanych w Poznaniu i Sielinku gospodarstwo Brody regularnie zdobywa złote i srebrne medale za stawkę owiec rasy wielkopolskiej, a tryki i maciorki tej rasy zostają często championami i vice championami wystaw. W roku 2017 czempionami zostały wybrane tryk wlkp. i maciorka wlkp. RGD Brody zostało uhonorowane Pucharem Starosty Nowotomyskiego oraz Pucharem Burmistrza Lwówka dla najlepszego hodowcy w kategorii owce.

            Stado bydła liczy ok. 600 sztuk, w tym 350 bydła mlecznego i 250 mięsnego. 100% stada mięsnego pochodzi z urodzenia w Brodach (krzyżowanie wypierające). Największy postęp w ostatnim 30 leciu dokonał się w sprzedaży mleka:

- 1987 r. 524 tys. l. : 8 dojarzy= 65,5 tys. l. (sprzedanego mleka na 1 dojarza na rok)

- przed remontem obory 1200 tys. l. : 3 dojarzy= 400 tys. l. (sprzedanego mleka na 1 dojarza na rok)

- po remoncie obory (2017 r.) 1300 tys. l. : 2 dojarzy= 650 tys. l. (sprzedanego mleka na 1 dojarza na rok)

            W roku 2016 została ukończona bardzo duża inwestycja: zmodernizowano oborę i wybudowano nowoczesną halę udojową za ok. 2 miliony zł. Dzisiejsza obora to nowoczesny i estetyczny budynek. Zaraz za bocznym wejściem otwiera się widok na pokój zootechników z dużą szybą, za którą znajduje się hala udojowa. Za halą znajduje się właściwa obora, której charakterystyczną cechą jest otwarcie konstrukcji na częściowo odsłonięty (z dwóch boków) ganek paszowy, znakomita wentylacja i dobre, naturalne doświetlenie wnętrza.

            Oryginalność zastosowanego rozwiązania polega m. in. na braku stanowisk dla bydła i utrzymywaniu zwierząt na głębokiej ściółce. Przywożona w balotach słoma na ściółkę roznoszona jest i rozdeptywana po całej powierzchni przez zwierzęta. W oborze nie wyczuwa się przykrego zapachu, a zwierzęta nie mają problemów z racicami i wymionami. Jest to możliwe dzięki spryskiwaniu ściółki preparatami mikrobiologicznymi, które działają dwutorowo: obok poprawy stanu ściółki i dobroczynnego wpływu na kondycję zwierząt, stymulują procesy fermentacji zachodzące w oborniku. Obok zmodernizowanej obory stoi jeszcze jedna, częściowo zmodernizowana, oraz trzecia, o najbardziej oryginalnej konstrukcji: jest nią zadaszona płyta obornikowa z jedną ścianą. Pomimo tak dużej ekspozycji na warunki atmosferyczne, ta eksperymentalna obora pozwala na całoroczne przebywanie w niej zwierząt i zapewnia im bardzo dobre warunki, o czym świadczy ich znakomita kondycja. Gnojowica z tego budynku trafia bezpośrednio do wysokiego, betonowego zbiornika, a obornik bezpośrednio na pole. Pożyteczne mikroorganizmy w gospodarstwie bytują i namnażają się w obiegu, którego kluczowymi elementami są przeżuwacze, ich przewody pokarmowe, obornik oraz gleba.

            Obecnie na terenie gospodarstwa działalność naukowo-gospodarczą prowadzą stacje doświadczalne Katedry Łąkarstwa i Krajobrazu Przyrodniczego oraz Hodowli Owiec.

            Gospodarstwo i jego bezpośrednie otoczenie, dzięki swym walorom krajobrazowym, przyrodniczym i prowadzonej tu działalności jest atrakcyjnym celem wycieczek. Po trudach zwiedzania okolicy najlepiej smakuje posiłek, przygotowany przez tutejszą stołówkę, z wytworzonych na miejscu produktów (żurek na własnym zakwasie, ogórki kiszone, ziemniaki, warzywa, wołowina, jagnięcina).

Znajdujące się w Brodach atrakcje służą przekazywaniu ważnych treści z zakresu edukacji środowiskowej i zdrowotnej. Gospodarstwo jest więc obszarem harmonijnego współistnienia różnych światów: mikroorganizmów, roślin, zwierząt i ludzi oraz ich wytworów, jak również różnych systemów produkcji rolnej: rolnictwa naturalnego, integrowanego i intensywnego.

            To holistyczne podejście do rolnictwa wyraża się w zrównoważonym rozwoju, jaki wprowadza dyrektor Edward Warych w Brodach, mając przeświadczenie, że takie traktowanie gospodarstwa, jako całości jest słuszną drogą (stąd, w prezencie dla uczestników pozycja Colina Campbella Ukryta prawda)…”całość to coś więcej niż tylko suma części”. s. 57