Dorobek naukowy

  • Opracowanie nowej metody badania przebiegu chorób drzew (śledzenie przebiegu epifitozy) w drzewostanach i innych ich skupieniach.
  • Opracowanie "metody szeregów biotycznych", która pozwala na badanie wpływu środowiska leśnego (i w ogóle: uprawnego) na występowanie chorób drzew leśnych, w oparciu o fakt strukturalnego i funkcjonalnego (w stosunku do określonych patogenów) zróżnicowania zbiorowisk grzybów zasiedlających to śśrodowisko. Metoda ta pozwala na liczbowe ujęcie wpływu środowiska na wzrost patogena
  • Zapoczątkowanie badań nad monitoringiem chorób korzeni (Heterobasidion annosum, Armillaria ostoyae) w drzewostanach sosnowych I klasy wieku.

Pasożytnicza zgorzel siewek:

  • Ustalenie składu gatunkowego i znaczenia poszczególnych gatunków grzybów zgorzelowych w Polsce
  • Zarysowanie możliwości zastosowania biologicznej ochrony siewek przed pasożytniczą zgorzelą.
  • Ustalenie wpływu fungicydów na grzyby zgorzelowe i towarzyszące im w glebie zbiorowiska grzybów.
  • Grzyby powodujące zgorzele sadzonek drzew leśnych oraz ich występowanie w podłożach szkółkarskich.
  • Pokrewieństwo między różnymi gatunkami Fusarium spp. zbadane metodami PCR oraz RFLP.
  • Ustalenie podatności zbóż (pszenica, pszenżyto, żyto, jęczmień, owies) na fuzariozę siewek - najmniej podatny okazał się owies, który może służyć jako roślina "fitosanitarna" w zmianowaniu.
  • Opisanie roli zbiorowisk saprotroficznych grzybów ryzosferowych w ograniczaniu wzrostu Fusarium oxysporum f. sp. callistephi - u odmian astra chińskiego odpornych na fuzariozę.

Huba korzeni ( Heterobasidion annosum):
Zagrożenie pniaków infekcją przez Heterobasidion annosum i możliwości ich ochrony przed zakażeniem

  • Opracowanie prototypu modelu rozwoju huby korzeni (ROTSTAND) w drzewostanach sosnowych
  • Zależność od gęstości drewna pniakowego - usuwać podczas cięć pielęgnacyjnych drzewa najcieńsze (o gęstym drewnie).
  • Zależność od wilgotności drewna pniakowego - korować pniaki, aby drewno szybciej przesychało i przez to się uodparniało.
  • Zależność od wysokości pniaków - ustanawiać wyższe pniaki, aby ich drewno szybciej przesychało.
  • Zależność od warunków środowiska - prowadzić cięcia pielęgnacyjne i zręby w okresie i wczesnej wiosny, kiedy można liczyć na samoczynną, bądź naturalną, biologiczną ochronę pniaków przez występujący w środowisku leśnym grzyb Phlebiopsis gigantea
  • Określenie warunków nieodzowności ochrony pniaków za pomocą sztucznego ich zakażania grzybem Phlebiopsis gigantea
  • Korzenie cienkie sosny zwyczajnej (0,5 - 1 mm śr.), w porównaniu z korzeniami grubszymi (5 mm śr.) zasiedlane są przez liczniejsze zbiorowiska grzybów wśród których częściej występują grzyby ograniczające wzrost Heterobasidion annosum i Armillaria ostoyae w warunkach in vitro.
  • Powierzchnia i wnętrze korzeni 2-letnich pniaków sosny zwyczajnej, w porównaniu z drzewami żywymi, zasiedlone są przez liczniejsze zbiorowiska grzybów, wśród których przeważają grzyby rodzaju Trichoderma, w rezultacie czego zbiorowiska te w większym stopniu ograniczają wzrost Heterobasidion annosum i Armillaria ostoyae w warunkach in vitro.
  • Prace nad monitoringiem huby korzeni w uprawach sosnowych.
    • Monitorując opieńkową zgniliznę korzeni i hubę korzeni w uprawach sosnowych, jesienne obserwacje należy traktować jako obserwacje główne, ponieważ wyniki uzyskane podczas tych obserwacji charakteryzowały się pewną stabilnością w przeciągu okresu badań, natomiast obserwacje wiosenne mogą dostarczać jedynie dodatkowych informacji (np. o przyczynie śmierci drzewa usuniętego przez służbę leśną w miesiącach letnich, bądź o wystąpieniu innych chorób lub gradacji owadów).
    • Podczas monitorowania przebiegu tych dwóch chorób nie należy ograniczać się tylko do powierzchni badawczych zlokalizowanych w jednym miejscu wydzielenia. Ze względu na nierównomierność porażenia upraw przez oba patogeny, a także na zróżnicowanie właściwości jakie wykazuje szczególnie A. ostoyae, a które mogą wiązać się bezpośrednio z patogenicznością poszczególnych genotypów, należało by zakładać powierzchnie badawcze w kilku miejscach wydzielenia.
    • Dla monitorowania chorób systemu korzeniowego ważne jest także poznanie historii drzewostanu, a zwłaszcza:
      • składu gatunkowego poprzedniej generacji drzewostanu
      • wieku drzewostanów w momencie założenia zrębów (niski wiek może świadczyć o tym, że wystąpiła konieczność wcześniejszego pozyskania np. z powodu zamierania wywołanego przez H. annosum czy A. ostoyae).
    • Naturalne odnowienie sosny wydaje się być mniej podatne na porażenie przez A. ostoyae i H. annosum, a choroby powodowane przez te patogeny przy tym sposobie odnowienia mniej się szerzą.
    • Opisanie jodłowego typu (F) Heterobasidion annosum w Polsce.

Osutka sosny (Lophodermium spp.):

  • Ustalenie warunków sprzyjających wyrzutowi zarodników workowych z miseczek i wystąpieniu infekcji pierwotnej igieł
  • Ustalenie okresów zagrożenie infekcją pierwotną w warunkach Wielkopolski.
  • Wykrycie bardzo późnych wtórnych infekcji igieł w Wielkopolsce.

Opieńkowa zgnilizna korzeni drzew (Armillaria ostoyae):

  • Zbadanie przebiegu epifitozy w świerkowych drzewostanach Beskidów.
  • Opracowanie i zastosowanie nowej metody śledzenia przebiegu epifitozy choroby w Beskidach.
  • Korzenie cienkie sosny zwyczajnej (0,5 - 1 mm śr.), w porównaniu z korzeniami grubszymi (5 mm śr.) zasiedlane są przez liczniejsze zbiorowiska grzybów wśród których częściej występują grzyby ograniczające wzrost Heterobasidion annosum i Armillaria ostoyae w warunkach in vitro.
  • Powierzchnia i wnętrze korzeni 2-letnich pniaków sosny zwyczajnej, w porównaniu z drzewami żywymi, zasiedlone są przez liczniejsze zbiorowiska grzybów, wśród których przeważają grzyby z rodzaju Trichoderma, w rezultacie czego zbiorowiska te w większym stopniu ograniczają wzrost Heterobasidion annosum i Armillaria ostoyae w warunkach in vitro.
  • Tryptofol będący metabolitem Zygorhynchus moelleri oraz sam Z. moelleri stymulują formowanie się oraz wzrost ryzomorf licznych izolatów Armillaria ostoyae.
  • Prace nad monitoringiem przebiegu opieńkowej zgnilizny korzeni w uprawach sosnowych:
    • Monitorując opieńkową zgniliznę korzeni i hubę korzeni w uprawach sosnowych, jesienne obserwacje należy traktować jako obserwacje główne, ponieważ wyniki uzyskane podczas tych obserwacji charakteryzowały się pewną stabilnością w przeciągu okresu badań, natomiast obserwacje wiosenne mogą dostarczać jedynie dodatkowych informacji (np. o przyczynie śmierci drzewa usuniętego przez służbę leśną w miesiącach letnich, bądź o wystąpieniu innych chorób lub gradacji owadów).
    • Podczas monitorowania przebiegu tych dwóch chorób nie należy ograniczać się tylko do powierzchni badawczych zlokalizowanych w jednym miejscu wydzielenia. Ze względu na nierównomierność porażenia upraw przez oba patogeny, a także na zróżnicowanie właściwości, jakie wykazuje szczególnie A. ostoyae, a które mogą wiązać się bezpośrednio z patogenicznością poszczególnych genotypów, należało by zakładać powierzchnie badawcze w kilku miejscach wydzielenia.
    • Dla monitorowania chorób systemu korzeniowego ważne jest także poznanie historii drzewostanu, a zwłaszcza:
      • składu gatunkowego poprzedniej generacji drzewostanu
      • wieku drzewostanów w momencie założenia zrębów (niski wiek może świadczyć o tym, że wystąpiła konieczność wcześniejszego pozyskania np. z powodu zamierania wywołanego przez H. annosum czy A. ostoyae).
    • Naturalne odnowienie sosny wydaje się być mniej podatne na porażenie przez A. ostoyae i H. annosum, a choroby powodowane przez te patogeny przy tym sposobie odnowienia mniej się szerzą.
    • Armillaria ostoyae wydaje się być patogenem bardziej agresywnym niż H. annosum.
    • Nawet niewielki udział drzew liściastych w poprzedniej generacji drzewostanu może być jednym z czynników zwiększających ryzyko zakażenia sosen porażonych przez A. ostoyae w uprawie.

Huba sosny (Phellinus pini):

  • Zbadanie i opisanie objawów występujących w warunkach Polski na sosnie zwyczajnej.

Zamieranie pędów sosny (Gremmeniella abietina):

  • Identyfikacja pierwszych dużych ognisk choroby w Polsce (na Pomorzu) we wczesnych latach 80 - ych.
  • Określenie warunków sprzyjających masowemu występowniu choroby i sposobów jej ograniczania.

Inne choroby:

  • Badanie wpływu zbiorowisk grzybów gleb popożarowych na wzrost Rhizina undulata.
  • Melanconium apiocarpon, grzyb który był przyczyną zamierania pędów olszy (Alnus glutinosa L.) w centralnej Polsce.
  • Grzyby powodujące brunatną plamistość i mumifikację żołędzi, groźną chorobę żołędzi w Polsce w ostatnich latach.
  • Grzyby uczestniczące w procesie rozkładu zabytkowych obiektów murowanych w Polsce.
  • Rzadkie grzyby występujące w ryzosferze pszenicy w Wielkiej Brytanii.
  • Wpływ zastosowania trocin sosnowych na strukturę zbiorowisk grzybów glebowych na gruntach porolnych.